Camera မ်ားကို တည္ေဆာက္ပံု၊ ထားရွိရတဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္အေၿခအေန၊ အသံုးၿပဳမွဳပံုစံ စသည္တို႔ေပၚ မွာမူ တည္ၿပီး design အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲၿပားစြာ ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္။
Indoor Camera
အမိုးအကာေအာက္ မွာသာအသံုးၿပဳဖို႔ design လုပ္ထားတာပါ။ ေရဒဏ္၊ ေလဒဏ္ စသည္တို႔ကို ခံႏိုင္ရည္မရွိပါဘူး။
Outdoor Camera
ရသီဥတု ေရဒဏ္ ၊မိုးဒဏ္၊ တို႔ကို ခံႏိုင္ရည္ရွိပါတယ္။ အမိုးအကာ မရွိတဲ႔ ေနရာေတြမွာ အသံုးၿပဳဖို႔ design လုပ္ထားတာပါ။
Bullet Camera
စလင္ဒါပံု ၀ိုင္း၀ိုင္းရွည္ရွည္ ပံုစံရွိတဲ႔ camera ပါ။ indoor (သို႔) outdoor အမ်ိဳးအစားႏွစ္မ်ိဳးစလံုးမွာ ရွိတက္ပါတယ္။
Dome Camera
လံုးလံုး ၀ိုင္း၀ိုင္း ပံုစံရွိတဲ႔ camera ပါ။ indoor (သို႔) outdoor အမ်ိဳးအစားႏွစ္မ်ိဳး ရွိတက္ပါတယ္။
Box Camera
Bullet Camera ပံုစံႏွင္႔ အနည္းငယ္ကြဲၿပားတဲ႔ ပံုစံရွိပါတယ္။ အမ်ားအားၿဖင္႔ ေတာ႔ box camera ေတြ ဟာ lens (မွန္ဘီလူး) မပါတက္ပါဘူး။ lens ကုိသီးၿခား၀ယ္ယူရတက္ပါတယ္။ အမ်ားအားၿဖင္႔ indoor ေတြမွာအသံုးမ်ားပါတယ္။ outdoor ေတြမွာသံုးခ်င္ရင္ေတာ႔ outdoor housing ၿဖင္႔တက္ဆင္အသံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္။
Vandal Proof Camera
အလြန္ၾကမ္းတမ္းေသာ ေနရာမ်ားတြင္အသံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္။ အလြယ္တကူ ၿဖတ္စီးလို႔မရႏိုင္တဲ႔ camera ပါ။ အက်ဥ္းေထာင္၊ ရာသီဥတု ၾကမ္းတဲ႔ေနရာ၊ ေတာတြင္း ေစာင္႔ၾကည္႔ေရး စသည္႔ ေနရာတို႔ တြင္ အသံုးၿပဳပါတယ္။ body ဟာအေတာ္ပဲမာေက်ာ တဲ႔အၿပင္ အတြင္းမွာအသံုးၿပဳထားတဲ႔ chipset ေတြဟာလည္း ပူလြန္း ေအးလြန္း တဲ႔ေနရာေတြမွာပါ ပံုမွန္အတိုင္း လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။
IR Day Night Camera
အနီေအာက္ေရာင္ၿခည္ (Infrared) LED ေတြကိုအသံုးၿပဳၿပီး ညအေမွာင္မွာ ပံုရိပ္ကိုရယူႏိုင္ဖို႔ တည္ ေဆာက္ထားတဲ႔ camera ပါ။ အလင္းေရာင္ရွိခ်ိန္မွာ ေရာင္စံု(color) ပံုရိပ္ကိုရယူၿပီး ညေမွာင္ခ်ိန္မွာေတာ႔ IR LED ေတြကိုအသံုးၿပဳၿပီး အၿဖဴ အမည္း( black/white ) ပံုရိပ္ကိုသာရယူ ႏို္င္ပါတယ္။ ယခုေနာက္ပိုင္း CCTV camera ေတြကေတာ႔ IR Day/ Night Camera မ်ားသာၿဖစ္ပါတယ္။ camera lens ရဲ႕ေဘးဖက္ေတြမွာ LED မီးလံုးေလးေတြ ပါတယ္ဆိုရင္ ေတာ႔ ဒါဟာ Day/ Night Camera ဆိုတာကိုအလြယ္တကူသိႏိုင္ပါတယ္။
Hidden Camera / Covert Camera
CCTV Camera အသြင္ပံုစံနဲ႔ မတူပါဘူး။ smoke detector, PIR sensor စသည္႔ ပစၥည္းမ်ား၏ ပံုစံ ၿဖင္႔ ပံုရိပ္ကို လူမသိေအာင္ ဖမ္းယူဖို႔ design လုပ္ထားတာပါ။
PTZ Camera
PTZ ဆိုတာ Pan, Tilt, Zoom ကိုဆုိလိုတာပါ။ Pan (အေပၚေအာက္) Tilt(ေရွ႕ေနာက္) Zoom ( အနီးအေ၀း) စသည္တို႔ကို အေ၀းမွ လိုသလို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ႔ camera အမ်ိဳးအစားပါ။
Surround / Panoramic View Camera (or) Multi Lens Camera
Camera တစ္လံုးထဲတြင္ တစ္ခုထက္ပိုေသာ lens မ်ားကို ပတ္ပတ္လည္ထည္႔သြင္းတပ္ဆင္ထားၿပီး ထို lens မ်ားမွ ပတ္ပတ္လည္မွာရွိတဲ႔ ပံုရိပ္တို႔ကိုဖမ္းယူတြက္ခ်က္ကာ ပံုရိပ္တစ္ခုတည္းအၿဖစ္ cable တစ္ခုတည္းမွ ထိန္းခ်ဳပ္ သိုေလွာင္စက္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးတဲ႔ camera ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ပတ္ပတ္လည္း 180 ဒီဂရီ၊ 270 ဒီဂရီ၊ 360 ဒီဂရီ စသည္ၿဖင္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ၿမင္ကြင္းက်ယ္ ပံုရိ္ပ္ကို ဖမ္းယူထားႏိုင္ပါတယ္။ camera မ်ားမ်ား တက္ရမည္႔ ေနရာမ်ားတြင္ Multi lens camera တစ္လံုးတည္းတပ္ဆင္ၿခင္းၿဖင္႔ ေၿဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ က်ယ္၀န္းေသာ car parking ၊ public place တို႔မွာ အသံုးမ်ားပါတယ္။ outdoor ႏွင္႔ indoor အမ်ိဳးအစား ႏွစ္ခုစလံုးရွိႏိုင္ပါတယ္။ vandal proof အၿဖစ္လဲ ရွိတက္ပါတယ္။
Fish Eyes Lens Camera
Surround/ Panoramic View Camera အမ်ိဳးအစားပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ပတ္ပတ္လည္ ပံုရိပ္ကို Lens တစ္ခုတည္းကို အသံုးၿပဳၿပီး ဖမ္းယူတာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ 180 ဒီဂရီ ၊ 360 ဒီဂရီ စသည္ၿဖင္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိႏိုင္ပါတယ္။ Multi lens camera ေလာက္ေတာ႔ က်ယ္၀န္းတဲ႔ ေနရာေတြမွာေတာ႔ အသံုးမၿပဳႏိုင္ပါဘူး။ super market ,meeting room, small office စတဲ႔ ေနရာေတြမွာ camera ေတြမ်ားမ်ား မသံုးေတာ႔ပဲ fish eye camera တစ္လံုးတည္းကို တပ္ဆင္ႏိုင္ပါတယ္။ indoor မွာအသံုးမ်ားပါတယ္။
Thermal Imaging Camera
လူ႔ခႏၶာကိုယ္ အပါအ၀င္ အရာ၀တၱဳေတြမွ လူရဲ႕သာမန္မ်က္စိ ၿဖင္႔ ၿမင္ႏိုင္စြမ္းမရွိတဲ႔ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္ လွိဳင္း(electromagnetic radiation) ထုတ္လႊတ္ပါတယ္။ ထိုသံလိုက္လွိဳင္း (radiation) ရဲ႕ လွိဳင္းအလ်ား (wavelength) ဟာ အရာ၀တၱဳရဲ႕ အပူခ်ိန္(temperature) အေပၚမွာမူတည္ၿပီး ကြဲၿပားပါတယ္။ အပူခ်ိန္မ်ားတဲ႔ အရာ၀တၱဳဟာ wavelength တိုပါ တယ္။ အပူခ်ိန္နည္းတဲ႔ ၀တၱဳရဲ႕ထုတ္လႊတ္တဲ႔ wavelength ဟာရွည္ပါတယ္။ Thermal Imaging camera ဟာ ထိုလွ်ပ္စစ္သံလိုက္လွိဳင္းရဲ႕ wavelength အတိုအရွည္တို႔အေပၚမူတည္ၿပီး ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူရရွိႏိုင္ဖို႔ design ၿပဳလုပ္ထားတာပါ။ Thermal Imaging camera ဟာ အလင္းေရာင္လံုး၀မရွိတဲ႔ ေနရာမွာ အလင္းေရာင္ရွိေနသလို နီးပါး ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူႏိုင္ပါတယ္။ IR Day/Night နဲ႔ကြားၿခားခ်က္ကေတာ႔ IR camera ဟာ camera ရဲ႕LED မ်ားမွထုတ္လႊတ္တဲ႔ IR ray ေရာက္ႏုိင္တဲ႔ အကြာအေ၀းမွ ပံုရိပ္ကိုသာဖမ္းယူႏိုင္ၿပီး Thermal Imagine Camera ကေတာ႔ အပူထုတ္လႊတ္တဲ႔ ၀တၳဳ မွန္သမွ်ရဲ႕ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူႏိုင္တဲ႔ အတြက္ ပိုၿပီးေ၀းေ၀းမွာရွိတဲ႔ ပံုရိပ္ေတြကို အတားအ ဆီးရွိေနရင္ေတာင္ ဖမ္းယူရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဓာတုပစၥည္းသိုေလွာင္ရံုမ်ား ၊ စက္ပစၥည္းမ်ားမွ အပူထုတ္လႊတ္မွဳကို မွတ္တမ္းတင္ၿခင္း စသည္ တို႔တြင္ Thermal Imaging camera မ်ားကိုအသံုးၿပဳၾကပါတယ္။ စစ္ဘက္သံုး ႏွင္႔ အၿခားေသာ အေရးၾကီးလိုအပ္သည္႔ ေနရာမ်ားတြင္လည္း Thermal camera မ်ားကိုအသံုးၿပဳပါတယ္။
LPR / ANPR (License Plate Recognition / Automatic Number Plate Recognition)
ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားရဲ႕ လိုင္စင္နံပါတ္ၿပား (License Plate) နံပါတ္မ်ားကို ပံုရိပ္ဖမ္းယူတဲ႔ camera ၿဖစ္ပါ တယ္။ LPR camera ေတြဟာအၿခား camera ေတြထက္ shutter speed နဲ႔ frame rate တို႔ပိုမိုၿမင္႔မားပါ တယ္။ shutter speed ပိုၿမန္ေလ လွဳပ္ရွားတဲ႔ ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူရာမွာ မွဳန္၀ါးမွဳ (blur) နည္းပါးေလၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ေရြ႕လ်ားေနတဲ႔ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားရဲ႕ လိုင္စင္နံပါတ္ၿပားကို LPR camera ကိုအသံုးၿပဳၿပီး ဖမ္းယူရရွိႏိုင္ ပါတယ္။
Camera Lens
Video surveillance system တစ္ခုမွာ camera ေတြရဲ႕ lens ကိုေရြးခ်ယ္အသံုးၿပဳမွဳဟာလည္း အေရးပါတဲ႔အခ်က္ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ camera ရဲ႕ lens ေတြအေၾကာင္းကုိနားလည္ထားမွသာလွ်င္ camera ကိုထားရွိအ သံုးၿပဳမည္႔ေနရာႏွင္႔ ကိုက္ညီမယ္႔ lens ကိုေရြးခ်ယ္ႏိုင္မွာပဲၿဖစ္ပါတယ္။
Focal Length(mm)
အၿပင္မွအလင္းတန္းမ်ားဟာ camera ရဲ႕ lens ကို ၿဖတ္လာၿပီး တစ္ေနရာမွာအလင္းဆု စံုပါတယ္။ ထို႔ေနာက္အလင္းဟာ ၿပန္လည္ၿပန္႔ကားသြားၿပီး Image sensor လို႔ေခၚတဲ႔ ပံုရိပ္ဖမ္းပစၥည္း ေပၚကို ၿဖန္႔က်က္က်ေရာက္ပါတယ္။ ထို lens မွ အလင္းစုဆံုရာေနရာ(focus) ၾကားအကြားအေ၀းကို focal length လို႔ေခၚပါတယ္။ focal length ကို mili-meter နဲ႔တိုင္းတာပါတယ္။ ေယဘုယ်အားၿဖင္႔ေတာ႔ security camera အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ focal length 3.6 mm ရွိတက္ၾကပါတယ္။ 3.6 mm lens ဆိုတာနဲ႔ camera ရဲ႕ lens focus (အလင္းစုဆံုရာေနရာ) ဟာ Image sensor မွ 3.6 mm အကြာအေ၀းရွိတယ္ဆိုတာ ကိုသိရွိႏိုင္မွာပဲၿဖစ္ ပါတယ္။ focal length နီးတဲ႔ camera ဟာ က်ယ္၀န္းတဲ႔ ၿမင္ကြင္း ကိုဖမ္းယူမွာၿဖစ္ေပမယ္႔ အေ၀းမွာ ရွိတဲ႔ ပံုရိပ္ကို သဲကြဲစြာၿမင္ႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ focal length ေ၀းရင္ေတာ႔ ဖမ္းယူရရွိတဲ ၿမင္ကြင္းဟာ က်ဥ္းေၿမာင္းၿပီး အေ၀းမွာရွိတဲ႔ ပံုရိပ္ကို သဲသဲကြဲကြဲၿမင္ႏိုင္မွာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ home နဲ႔ small office စတဲ႔ သိပ္ၿပီးမက်ယ္၀န္းတဲ႔ ေနရာေတြမွာေတာ႔ focal length နည္းပါးတဲ႔ camera ေတြကိုအသံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္။ အေတာ္ေ၀းေ၀းမွ ပံုရိပ္ကို ဖမ္းယူလိုရင္ေတာ႔ focal length ေ၀းတဲ႔ camera ေတြကိုအသံုးၿပဳရမွာပဲၿဖစ္ပါတယ္။
- focal length နီးေလ ၿမင္းကြင္းက်ယ္ေလ အေ၀းကိုမၿပတ္သားေလ
- focal length ေ၀းေလ ၿမင္ကြင္းက်ဥ္းေလ အေ၀းကိုၿပတ္ၿပတ္သား ၿမင္ရေလ ၿဖစ္ပါတယ္
Field of View ( FOV )
FOV ဟာ ၿမင္ကြင္း area ကိုေၿပာတာပါ။ focal length နဲ႔ဆက္စပ္မွဳရွိပါတယ္။ တကယ္လို႔ camera ဟာ wide angle ( ၿမင္ကြင္းက်ယ္) ဆိုရင္ focal length နီးပါမယ္။ ဥပမာ 2.8 mm ေလာက္ပဲရွိပါလိမ္႔မယ္။ ေပ ၂၀ ပတ္လည္ ေလာက္ပဲရွိတဲ႔ အခန္းဆိုရင္ေတာ႔ wide angle ဟာအသင္႔ေတာ္ဆံုးပဲၿဖစ္ပါတယ္။
Monofocal ႏွင္႔ Varifocal ကြာၿခားခ်က္
Monofocal ဆိုတာ lens ကို focal length တစ္ခုမွာ အေသတပ္ဆင္ထားတာကိုဆိုလိုတာပါ။ ဒါေၾကာင္႔ focal length ဟာတစ္ခုတည္းပဲရွိပါတယ္။ fixed lens လို႔လဲေခၚဆိုႏိုင္ပါတယ္။ 3.6 mm (သို႔) 16 mm စသ ၿဖင္႔ focal length တစ္ခုတည္းသာေဖာ္ၿပထားမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ Monofocal ၿဖစ္ပါတယ္။
Varifocal ကေတာ႔ focal length အနီးအေ၀းကို လိုသလို ခ်ိန္ညွိလို႔ရႏိုင္တဲ႔ camera အမ်ိဳးအစားပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ lens ေတြကို အကြာအေ၀းအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ထည္႔သြင္းတပ္ဆင္ထားတာပါ။ ဥပမာ 2.5 – 6 mm (သို႔) 5 – 50 mm ဆိုတာ ကိုေတြ႔ရင္ varifocal ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ varifocal camera ဟာ focal length ကို manually ( လက္ကိုအသံုးၿပဳ ) ပဲခ်ိန္ယူႏိုင္ပါတယ္။ monofocal နဲ႔ varifocal မွာ varifocal ဟာ ပိုၿပီးေစ်းၾကီးပါတယ္။
Motorised Zoom Lens
Zoom lens ဆိုတာကေတာ႔ varifocal ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ကြာၿခားတာကေတာ႔ varifocal ကို manually ခ်ိန္ယူရၿပီးေတာ႔ zoom lens ကေတာ႔ focal length ကို ေမာ္တာၿဖင္႔ အလိုအေလ်ာက္(auto) ခ်ိန္ယူေပးပါတယ္။
Optical Zoom and Digital Zoom
Optical Zoom ဆိုတာ Lens ရဲ႕ focal length ကို ခ်ိန္ယူၿပီး အေ၀းမွပံုရိပ္ကို အနီးဆြဲယူၿခင္းၿဖစ္ပါ တယ္။ Lens ကိုခ်ိန္ယူၿပီး real time မွာ zoom ဆြဲယူၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ Digital zoom ကေတာ႔ Lens ကိုအသံုးၿပဳ ၿခင္းမဟုတ္ပဲ ပံုရိပ္ရဲ႕ resolution ကိုခ်ဲ႕ယူၿခင္းသာၿဖစ္ပါတယ္။ သာမန္ monitor မွာေပၚေနတဲ႔ ရုပ္ထြက္၏ pixel ကိုခ်ဲ႕ယူၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
Optical Zoom ဘယ္ေလာက္ေ၀းေ၀း ဆြဲယူႏိုင္တယ္ဆိုတာကေတာ႔ varifocal lens ဘယ္ေလာက္ထိ ပါတယ္အေပၚမွာမူတည္ပါတယ္။ focal length မ်ားမ်ားပါေလ ေ၀းေ၀းမွ ပံုရိပ္ကိုဆြဲယူရရွိႏိုင္ေလၿဖစ္ပါတယ္။ Digital Zoom ကေတာ႔ camera ဟာဘယ္ေလာက္ resolution နဲ႔ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူထားတယ္ ဆိုတဲ႔အေပၚမွာမူ တည္ပါတယ္။ resolution ေကာင္းေလ Digital Zoom မွာ ၾကည္လင္ေလၿဖစ္ပါတယ္။ resolution မေကာင္း ရင္ေတာ႔ Digital Zoom ဆြဲယူတဲ႔အခါမွာ မွဳန္၀ါးေနမွာပါ။ camera မွပံုရိပ္မ်ားကိုဖမ္းယူၿပီးခ်ိန္ play back ၿပန္လည္ၾကည္႔ရွဳ႕ခ်ိန္မွာ zoom ဆြဲယူတာကေတာ႔ Digital Zoom ပါ။ Optical Zoom ကေတာ႔ real time zoom မွာပဲ အသံုးၿပဳႏိုင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။
Manual Iris ႏွင္႔ Auto Iris ကြာၿခားခ်က္
Iris ဆိုတာ အလင္းထိန္းတံခါးပဲၿဖစ္ပါတယ္။ camera အတြင္းသို႔ အလင္း၀င္ေရာက္မွဳကို ခ်ိန္ညွိေပး ပါတယ္။ အလင္းမ်ားမ်ား၀င္ေရာက္ပါက ပံုရိပ္ဟာအလြန္ေတာက္ပေနမွာၿဖစ္ၿပီး ၿဖဴေဖြးေနေသာ ရုပ္ထြက္ၿဖင္႔ ပံုရိပ္ဟာသဲကြဲမွာမဟုတ္ေတာ႔ပါ။ အလင္း၀င္ေရာက္မွဳ နည္းပါးပါကလည္း ပံုရိပ္ဟာ ေမွာင္ေနၿပီး ရုပ္ထြက္မသဲ ကြဲၿဖစ္ပါတယ္။ Iris မွာလည္း auto နဲ႔ manual အၿပင္ fixed လဲရွိပါတယ္။ fixed Iris ကေတာ႔ Iris အေသၿဖစ္ တဲ႔အတြက္ ခ်ိန္ညွိလို႔မရႏိုင္ပါဘူး။ manual ကေတာ႔ Iris ကို လက္နဲ႔ ခ်ိန္ယူႏိုင္ပါတယ္။ auto ကေတာ႔ Iris ကုိ အလိုအေလ်ာက္ခ်ိန္ညွိေပးမွာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ manual နဲ႔ fixed Iris camera ေတြကိုေတာ႔ အလင္းေရာင္ ေၿပာင္းလဲမွဳမရွိတဲ႔ Indoor ေတြမွာအသံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္။ အလင္းေရာင္အၿမဲအေၿပာင္းအလဲ ရွိေနတဲ႔ Outdoor ေတြမွာ ေတာ႔ auto Iris camera ကိုသာအသံုးၿပဳသင္႔ပါတယ္။
Illumination
Illumination ကိုနားလည္ဖို႔အတြက္ Luminance နဲ႔ Illuminance ကိုဦးစြာနားလည္ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ Luminance ဆိုတာကေတာ႔ အလင္းလႊတ္ပစၥည္း(light source)မွ အလင္း ထုတ္လႊတ္သည္႔ အလင္းစူး ပမာဏ (သို႔) ထို အလင္းလႊတ္ပစၥည္းမွ အလင္းသည္ အၿခားအရာ၀တၱဳတစ္ခုကို ထိၿပီး အလင္းၿပန္ (reflection) ၿခင္းမွအလင္းစူးသည္႔ ပမာဏ ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေနမွ အလင္းထုတ္လႊတ္သည္႔ အလင္းစူး ပမာဏဟာ Luminance ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ထို႔ၿပင္ ေနမွ အလင္းေရာင္သည္ လသို႔ က်ေရာက္ၿပီး လမွတဆင္႔အ လင္းၿပန္ၿခင္းအားၿဖင္႔ လမွအလင္းၿပန္သည္႔အလင္းစူးပမာဏဟာ လည္း Luminance ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ အလင္းလႊတ္ပစၥည္း(light source) မွ ထုတ္လႊတ္သည္႔ အလင္းစူးမွဳ ပမာ ကို candela / square meter ၿဖင္႔တိုင္းတာပါတယ္။ candela ဆိုသည္မွာ ဖေယာင္းတိုင္တစ္ တိုင္အားလို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ 1 candela(cd) x 1 steradian ဟာ 1 Lumen ၿဖစ္ပါတယ္။ steradian ဆိုတာ solid angle ကိုတိုင္းတာတဲ႔ unit တစ္ခုပဲၿဖစ္ပါတယ္။ Lumen နဲ႔ cd/m^2 နဲ႔ ကြာၿခားခ်က္ကေတာ႔ Lumen က အလင္းလႊတ္အားၿဖစ္ၿပီး candela/square meter ကေတာ႔ အလင္းစူးအား ၿဖစ္ပါတယ္။
Illuminance ဆိုတာ အလင္းလႊတ္ပစၥည္းမွ ထုတ္လႊတ္လိုက္တဲ႔ အလင္းဟာ မ်က္ႏွာၿပင္တစ္ခုခုကုိ က်ေရာက္သြားတဲ႔ အလင္းပမာဏ ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ဓာတ္မီးတစ္လက္ကို ၾကမ္းၿပင္သို႔ ထိုးလိုက္ပါက ထို ဓာတ္မီးဟာ အလင္းလႊတ္အား Lumen ပမာဏတစ္ခု ၿဖင္႔ ၾကမ္းၿပင္ကိုသြားထိပါတယ္။ ထိုအခါ ၾကမ္းၿပင္မွာ မီးအ လင္းေရာင္ အ၀ိုင္းတစ္ခုၿဖစ္ေနတာကိုၿမင္ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ထိုမီးအလင္းေရာင္ အ၀ိုင္းက်ေရာက္ေနတဲ႔ အရြယ္အစားကို Lumen/square meter ၿဖင္႔တိုင္းတာပါတယ္။ 1 lumen/square meter ကို 1 Lux လို႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ ထို Lux ဟာ Illuminance ဆိုတဲ႔ မ်က္ႏွာၿပင္ေပၚက်ေရာက္တဲ႔ အလင္းပမာဏပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ( Lux ဟာအလင္းစူး အားမဟုတ္ပါ )
ဓာတ္မီးဟာ light source ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ဓာတ္မီမွ အလင္းစူးအား( candela/square meter) ဟာ Luminance ၿဖစ္ပါတယ္။ ထိုဓာတ္မီးမွ ၾကမ္းၿပင္သို႔ က်ေရာက္သည္႔ အလင္းပမာဏဟာ Illuminance ၿဖစ္ပါတယ္။ ၾကမ္းၿပင္သို႔ က်ေရာက္သည္႔အလင္းဟာ ထပ္မံအလင္းၿပန္ပါတယ္။ ထိုအလင္းၿပန္သည္႔ အလင္း စူးအားဟာလည္း Luminance ၿဖစ္ပါတယ္။ ( candela, Lumen နဲ႔ Lux တို႔အေၾကာင္းကို သိလို္ပါက အေသး စိတ္ရွာေဖြေလ႔လာပါရန္ )
ယခင္ မီးလံုး မီးသီးတို႔အား Watt ၿဖင္႔တိုင္းတာပါတယ္။ ယခုေနာက္ပိုင္းေတာ႔ Watt ဟာ မီးလံုး ရဲ႕ Power စားသံုးမွဳကိုသာၿပသႏိုင္ၿပီး အလင္းအားကိုတိုင္းတာဖို႔မၿဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ ေနာက္ပိုင္း LED မီးသီး မ်ားမွာ Lumen (အလင္းလႊတ္အား) ပမာဏကိုေဖာ္ၿပလာၾကပါတယ္။ 100 W မီးသီးဟာ 1600 Lumens ရွိပါ တယ္။ 75 W ဆိုရင္ 1100 Lumens ၊ 60 W ဆိုရင္ 800 Lumens ၊ 40 W ဆိုရင္ 45 Lumens စသၿဖင္႔ မီးသီး ရဲ႕ အလင္းလႊတ္အားကို ေဖာ္ၿပလာၾကပါတယ္။
Camera ေတြမွာ Min.Illumination ဆိုၿပီးေဖာ္ၿပထားတာကိုေတြ႔ဖူးၾကမွာပါ။ 1.0 Lux, 0.02 Lux, 0 lux on IR စသည္ၿဖင္႔ေရးထားတာကိုေတြ႔ၾကရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ 1.0 lux ဆိုတာ သာမန္ အလင္းေရာင္ရွိေန တဲ႔အခ်ိန္မွာ အရာ၀တၱဳေပၚသို႔ အလင္းက်ေရာက္ သည္႔ 1.0 ပမာဏအထိ ထို camera မွပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူႏိုင္ ေသးတယ္ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္ပါ။ 0 lux on IR ဆိုတာက ေတာ႔ အလင္းေရာင္က်ေရာက္မွဳ ဘာမွမရွိေတာ႔ဘူး ဆိုရင္ေတာ႔ IR ( infrared Ray) ၿဖင္႔ ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူႏိုင္ ေသးတယ္ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္ပါ။ Night Vision camera လို႔ဆိုလိုတာပါ။
Camera Sensors
Lens ကိုၿဖတ္ၿပီး၀င္ေရာက္လာတဲ႔အလင္းေရာင္ဟာ Image sensor ေပၚကိုက်ေရာက္ပါတယ္။ Sensor မွ က်ေရာက္လာတဲ႔အလင္းေရာင္ကို လွ်ုပ္စစ္(electrical) signal အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲေပးပါတယ္။ ထို electrical signal ကို video signal အၿဖစ္ circuit မွထပ္မံေၿပာင္းလဲေပးပါတယ္။ အဓိကအသံုးၿပဳတဲ႔ sensor ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ CCD ( Charged Coupled Device) ႏွင္႔ CMOS ( Complementary Metal Oxide Semiconductor) တို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္။ CCD sensor ဟာ အရည္အေသြးၿမင္႔ၿပီး noise နည္းတဲ႔ ပံုရိပ္ကိုထုတ္လုပ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ CCD ဟာထုတ္လုပ္စရိတ္ပိုၿပီး ၿမင္႔မားတဲ႔အၿပင္ Power စားသံုးမွဳလည္းၿမင္႔မားပါတယ္။ CMOS ကေတာ႔ CCD ေလာက္ ရုပ္ထြက္အရည္အေသြးမေကာင္းေပမယ္႔ ထုတ္လုပ္စရိတ္သက္သာၿပီး Power စားသံုးမွဳ နည္းပါးပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ေနာက္ပိုင္း camera မ်ားမွာ CCD sensor ကိုအသံုးၿပဳမွဳ နည္းပါးလာၿပီး CMOS sensor ကိုပဲပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ ထုတ္လုပ္လာခဲ႔ၾကပါတယ္။
သို႔ေပမယ္႔လည္း ေရြးလ်ားပံုရိပ္ေတြကို ရိုက္ကူးတဲ႔အခါမွာေတာ႔ CCD sensor ဟာပိုၿပီး ၾကည္လင္ၿပတ္ သား ၿပီး noise နည္းပါးတဲ႔ ရုပ္ထြက္ကိုဖမ္းယူႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ လ်င္ၿမန္စြာေရြ႔လ်ားေနတဲ႔ ကား၊ေလယဥ္စသည္တို႔မွာ တပ္ဆင္မယ္႔ camera ကိုေတာ႔ CCD sensor အသံုးၿပဳထားတဲ႔ camera ကိုတပ္ဆင္သင္႔ပါတယ္။
Image Resolution
Image Resolution ဆိုတာ ပံုရိပ္ရဲ႕ အေသးစိတ္သတ္မွတ္ခ်က္ၿဖစ္ပါတယ္။ Analog camera မ်ားမွ ဖမ္းယူရရွိတဲ႔ image resolution ကို TV lines (TVL) ၿဖင္႔တိုင္းတာပါတယ္။ TVL ဆိုတာ အၿဖဴအမည္း ေဒါင္ လိုက္(vertical)လိုင္းရဲ႕ ေရၿပင္ညီ(horizontal)အေရအတြက္ၿဖစ္ပါတယ္။ယခင္ analog TV မ်ားရဲ႕ resolution ကိုတိုင္းတာတဲ႔ unit ၿဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ 400 TVL ဆိုရင္ အၿဖဴေဒါင္ လိုက္လုိင္း 200 နဲ႔ အမည္းေဒါင္လိုက္လိုင္း 200 ပါ၀င္တယ္လို႔ဆိုလိုတာပါ။ ဥပမာ အလ်ား 15 လက္မ ၊ အနံ 12 လက္မ ရွိတဲ႔ monitor ဟာ 400TVL resolution ရွိတဲ႔ ပံုရိပ္ကို ၁၂ လက္မရွိတဲ႔ အၿဖဴအမည္းေဒါင္လိုက္လိုင္း(vertical line) 400 ဟာ အလ်ား 15 လက္မအတြင္း အခ်ိဳးက်က် ေဖာ္ၿပေပးမွာၿဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ monitor ဟာ အလ်ား ၂၀လက္မ၊ အနံ ၁၆ လက္မ ရွိမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ ၁၆လက္မရွိတဲ႔ အၿဖဴအမည္းေဒါင္လိုက္လိုင္း 400 ကို အလ်ား ၂၀လက္မ အတြင္းအခ်ိဳးက်က် ၿပသေပးမွာပါ။ TVL နည္းပါးစြာ ဖမ္းယူထားတဲ႔ ပံုရိပ္ကို monitor ၾကီးၾကီးမွာ ၾကည္႔မယ္ဆို ရင္ေတာ႔ ပံုရိပ္ဟာ သိပ္ၿပီးၾကည္လင္ေတာ႔မွာမဟုတ္ပါဘူး။ TVL မ်ားေလ resolution ေကာင္းေလၿဖစ္ပါတယ္။
Digital camera မ်ားမွာေတာ႔ resolution ကို pixel (အစက္) အေရအတြက္နဲ႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဥပမာ 1280 x 720 resolution ရွိတယ္ဆိုရင္ အလ်ား 1280 နဲ႔ အၿမင္႔ 720 ရွိတဲ႔ပံုရိပ္ဟာ (1280 x 720 = ) pixel (အစက္) ေပါင္း 921,600 ေပၚမွာၾကည္လင္စြာၿပသႏိုင္ပါတယ္။ pixel မ်ားေလ resolution ေကာင္းေလ ၿဖစ္ပါတယ္။ 1920 x 1080 ဆိုရင္ေတာ႔ pixel ေပါင္း 2,073,600 ( 2 Mega Pixel ) ရွိမွာၿဖစ္ပါတယ္။ HD ( High Definition ) resolution ပါ။ ေနာက္ပိုင္း 3MP, 4MP, 10MP, 16MP စသၿဖင္႔ Mega Pixel မ်ားမ်ားနဲ႔ ပံုရိပ္ေတြကိုဖမ္း ယူႏိုင္တဲ႔ camera မ်ားရွိေနပါၿပီ။
Resolution မ်ားမ်ားနဲ႔ ဖမ္းယူထားတဲ႔ ပံုရိပ္ဟာ Digital Zoom ဆြဲယူၾကည္႔ရွဳရာမွာ သက္ေရာက္မွဳ ရွိပါ တယ္။ Resolution မ်ားရင္ Digital Zoom ကိုမွဳန္၀ါးမွဳ နည္းပါးစြာ ခပ္နီးနီးဆြဲယူႏိုင္ၿပီး resolution နည္းရင္ ေတာ႔ Digital Zoom မွာပံုရိပ္ဟာ မၿပတ္သားမွဳန္၀ါးေနမွာၿဖစ္ပါတယ္။
Analog & Digital Camera
Analog နဲ႔ Digital Camera တို႔ရဲ႕အဓိက ကြာၿခားခ်က္ကေတာ႔ video signal ကိုပို႔ေဆာင္ပံု ပါပဲ။ Analog camera မ်ားကေတာ႔ video signal ကို ယခင္ TV မ်ားတြင္အသံုးၿပဳသည္႔ TVL resolution သတ္မွတ္ခ်က္ ၿဖင္႔ analog data ကို cable မွတဆင္႔ပို႔ေဆာင္တာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ Digital Camera ကေတာ႔ ရရွိလာတဲ႔ video signal ကို camera တြင္ပူးတြဲပါ၀င္သည္႔ encoder ၿဖင္႔ digital data အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲၿပီး ပို႔ေဆာင္ ေပးတာၿဖစ္ပါတယ္။
Analog camera မ်ားကို camera တစ္လံုးခ်င္းစီ၏ setting မ်ားကို လိုအပ္သလို configuration လုပ္ေဆာင္လို႔မရပါဘူး။ အမ်ားစုကေတာ႔ ထုတ္လုပ္ကတည္းက သတ္မွတ္ၿပီးသား setting (fixed setting) ၿဖင္႔သာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ Digital camera မ်ားကိုေတာ႔ camera တစ္လံုးခ်င္းစီ၏ resolution, motion detection, preset စတာေတြကို လိုအပ္သလို setting သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။
Analog camera တစ္လံုးခ်င္းစီ၏ပံုရိပ္ကို IP Network, Internet စသည္တို႔မွ ဆက္သြယ္ၾကည္႔ရွဳ႕ႏိုင္ၿခင္း မရွိပါဘူး။ ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္စက္(DVR) မွသာ တဆင္႔၀င္ေရာက္ၾကည္႔ရွဳ႕ႏိုင္ပါတယ္။ Digital Camera မ်ားကို ေတာ႔ IP Network, Internet စသည္တို႔မွ ဆက္သြယ္၀င္ေရာက္ၾကည္႔ရွဳ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ Digital Camera မ်ားကို IP Camera ဟုလည္းေခၚဆိုၾကပါတယ္။
Analog Camera မ်ားဟာ အၿမင္႔ပိုင္း resolution မ်ားၿဖင္႔ ပံုရိပ္ကိုဖမ္းယူႏိုင္ၿခင္းမရွိပါဘူး။ Digital Camera မ်ားကေတာ႔ HD resolution အၿမင္႔ၿဖစ္တဲ႔ Mega pixel မ်ားၿဖင္႔ ပံုရိပ္မ်ားကိုၾကည္လင္ၿပတ္သားစြာ ဖမ္းယူရရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ Digital Zoom မွာ Digital camera မ်ားက ပိုၿပီးေ၀းေ၀းမွ ပံုရိပ္ကို Analog camera ထက္ၾကည္႔ ရွဳ႕ႏိုင္ပါတယ္။
Analog Camera မ်ားကို ၾကိဳးမဲ႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေပမယ္႔ video data ကို encrypt လုပ္ေဆာင္လို႔ မရႏိုင္ တဲ႔အတြက္ အၿခားသူမ်ားမွ ၾကားၿဖတ္ၾကည္႔ရွဳ႔ႏိုင္ပါတယ္။ Digital Camera မ်ားကေတာ႔ ၾကိဳးမဲ႔ ဆက္သြယ္ တဲ႔အခါမွာ encrypt လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္႔အတြက္ ၾကားၿဖတ္၀င္ေရာက္ၾကည္႔ရွဳ႕ဖို႔ရာ မလြယ္ကူပါဘူး။
Analog Camera မ်ားဟာ video data ကို camera side မွာ ခ်ဳံ႕ႏိုင္စြမ္း(compression) မရွိပါဘူး။ DVR side မွာသာ compress လုပ္ေဆာင္တဲ႔အတြက္ ပံုရိပ္ကို သိမ္းဆည္းရမွာ file အရြယ္အစားၾကီးမားပါတယ္။ digital camera မ်ားကေတာ႔ camera side မွာတင္ compress လုပ္ေဆာင္တဲ႔အၿပင္ NVR side မွာလည္း compress လုပ္ေဆာင္တဲ႔အတြက္ ပံုရိပ္ကိုသိမ္းဆည္းရာမွာ file အရြယ္အစားပိုမိုေသးငယ္စြာ သိမ္းဆည္း ႏိုင္ပါတယ္။
Digital Camera မ်ားဟာ resolution ၿမင္႔မားတဲ႔အတြက္ facial recognition, license plate recognition စတဲ႔ applicationေတြကိုထည္႔သြင္းအသံုးၿပဳႏိုင္ပါတယ္။